Pierwsze miesiące niepodległości (1)
 | Kalendarium |
18 listopada 1918 – po nieudanej misji utworzenia rządu przez socjalistę Ignacego Daszyńskiego, gabinet sformował polityk bliski Piłsudskiemu, także socjalista, Jędrzej Moraczewski
22 listopada 1918 – Józef Piłsudski objął urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa, najwyższą władzę w Polsce, odpowiadającą funkcji głowy państwa
23 listopada 1918 – w Polsce wprowadzony został 8 godzinny dzień i 46 godzinny tydzień pracy
28 listopada 1918 – ogłoszono ordynację wyborczą do sejmu opartą o zasadę pięcioprzymiotnikową; prawa wyborcze zyskały kobiety
16 stycznia 1918 – Naczelnik Państwa powołał nowy rząd, na czele którego stanął znany w świecie pianista a także działacz polityczny Ignacy Paderewski
18 stycznia 1919 – w Paryżu rozpoczęła obrady konferencja pokojowa
26 stycznia 1919 – na obszarach kontrolowanych przez Piłsudskiego (terenach byłego Królestwa Polskiego i Galicji Zachodniej) odbyły się wybory do sejmu ustawodawczego; w wyniku tych wyborów Narodowa Demokracja (prawica) stała się najsilniejszym ugrupowaniem politycznym, niezdolnym jednak do samodzielnego sprawowania władzy
7 lutego 1919 – Naczelnik Państwa podpisał dekrety o powszechnym obowiązku szkolnym, utworzeniu Najwyższej Izby Kontroli oraz powołaniu Pocztowej Kasy Oszczędności
20 lutego 1919 – sejm uchwalił Małą Konstytucję, która obowiązywała do czasu uchwalenia pełnej konstytucji w 1921 r. (Konstytucja marcowa)
 | Materiał 1. |
Dekret Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego o powierzeniu misji utworzenia rządu Ignacemu Daszyńskiemu, 14 listopada 1918 r.
Wyszedłszy z niemieckiej niewoli, zastałem wyzwalająca się Polskę w najbardziej chaotycznych stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych wobec zadań niezmiernie trudnych, w których lud polski sam musi wykazać swoją zdolność organizacyjną, bo żadna siła z zewnątrz nie może mu jej narzucić. Uważałem za swój obowiązek ułatwić ludowi pracę organizowania się i postanowiłem rozważyć rolę i znaczenie przywódców stronnictw ludowych, które miały nadać charakter nowemu rządowi.
W rozmowach, przeprowadzonych z przedstawicielami niemal wszystkich stronnictw w Polsce, spotkałem się, ku wielkiej mej radości, z zasadniczym potwierdzeniem mych myśli.
 | Pytania |
- Scharakteryzuj sytuację polityczną w Polsce na przełomie 1918 i 1919 r.
 | Praca domowa |
- Zbierz informacje na temat odmiennych wizji odbudowy Polski wyrażanych przez Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego. Wyjaśnij, jaka rolę na polskiej scenie politycznej odegrał rząd Ignacego Jana Paderewskiego?
- Ustal na podstawie szkolnych podręczników do historii, używanych w kraju Twojego pobytu, w jakim stopniu wydarzenia lat 1918-1919 wpłynęły na dzieje tego kraju. Czy znajdujesz jakiekolwiek analogie z losami Odrodzonej Polski?